Toekomstonderzoek helpt om richting te geven aan strategie en beleid. Een methode die gebruikt kan worden voor toekomstonderzoek is etnografisch toekomstonderzoek. Met Etnografisch Toekomstonderzoek (Ethnographic Futures Research, EFR) ontdek je hoe mensen de toekomst zien. In plaats van alleen cijfers te analyseren of desk research toe te passen, gebruik je observatie en interviews om hun percepties, voorkeuren en scenario’s in kaart te brengen. Zo stelt EFR het perspectief van mensen in toekomstonderzoek centraal. EFR is één van de methoden die wij bij Futureconsult inzetten. In deze blog vertellen we je er meer over.
Wat is etnografisch toekomstonderzoek (EFR)?
EFR komt voort uit het combineren van antropologie met toekomstonderzoek, waarbij participatie centraal staat. Dus niet alleen het praten óver mensen, maar ook mét mensen. Met behulp van deze kwalitatieve methode wordt in diepte-interviews aan mensen gevraagd om drie toekomstscenario’s te schetsen:
- hun gewenste toekomst,
- hun verwachte toekomst,
- en hun gevreesde toekomst.
Deze interviews leveren inzichten op in hoe mensen verandering ervaren, wat ze belangrijk vinden en welke zorgen of verwachtingen ze hebben. De resultaten worden geanalyseerd op terugkerende thema’s, waarden en overtuigingen. Zo ontstaat een beter begrip van wat er speelt binnen een organisatie of samenleving, en welke toekomstbeelden daaruit voortkomen. EFR is dus een manier om kwalitatieve inzichten te verzamelen en te gebruiken als onderbouwing voor beleidskeuzes of organisatieontwikkeling.
De waarde van EFR voor organisaties
Met EFR kunnen natuurlijk narratieve scenario’s worden gemaakt: hoe ziet de wereld of het leven van mensen eruit in de toekomst? Maar EFR biedt meer dan alleen input voor scenario’s. De methode helpt om toekomstverkenningen te verbinden met de praktijk. EFR geeft inzicht in de concrete vragen, zorgen en wensen van mensen. Zo sluit het goed aan bij organisaties die hun strategie willen baseren op wat er écht leeft onder medewerkers, klanten of inwoners.
Daarom is EFR bij uitstek geschikt voor situaties waarin draagvlak, betrokkenheid of culturele verandering belangrijk zijn. De methode ondersteunt niet alleen het denken over de toekomst, maar versterkt ook de interne dialoog over wat er op lange termijn nodig is.
In de praktijk: EFR als onderdeel van strategietrajecten
Bij Futureconsult gebruiken we EFR als onderdeel van diverse trajecten en samen met andere foresight-methoden. Zo gebruiken we EFR in combinatie met scenariodenken of een trendanalyse bij het opstellen van een nieuwe visie of bij het ontwerpen van een nieuwe (innovatie)strategie. Onlangs hielpen we een onderwijsinstelling om toekomstbeelden op te halen onder studenten, ouders en docenten. Op basis van die input ontwikkelden we samen een strategische visie die beter aansloot bij hun verwachtingen en waarden.
Wat levert EFR op?
- Inzicht in hoe mensen denken over verandering en toekomst;
- Input voor een strategie die past bij de cultuur en context van de organisatie.
- Een sterker gesprek over lange termijnkeuzes binnen teams of met stakeholders.
- Meer draagvlak voor strategie, beleid of veranderprocessen.
Wil je weten hoe etnografisch toekomstonderzoek onderdeel kan zijn van jullie toekomstverkenning of meer weten over hoe je stakeholders kan betrekken? We denken graag met je mee over de mogelijkheden. Neem contact met ons op via info@futureconsult.nl of bel naar 020-3203100